|
DİSİPLİN MAHKEMELERİ KURULUŞU, YARGILAMA USULÜ VE DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI HAKKINDAKİ KANUN
DİSİPLİN MAHKEMELERİ KURULUŞU, YARGILAMA USULÜ VE DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI HAKKINDAKİ KANUN
Kanun Numarası: 477
Kabul Tarihi: 16/06/1964
Yayımladığı Resmi Gazete Tarihi: 26/06/1964
Yayımladığı Resmi Gazete Sayısı: 11738
BİRİNCİ KISIM : DİSİPLİN MAHKEMELERİ KURULUŞ VE YARGILAMA USULÜ
KURULUŞ:
Madde 1 -
(Değişik madde: 12/06/2003 - 4895 S.K./1. md.)
Disiplin mahkemesi; tugay ve daha büyük (Deniz ve Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel ve Sahil Güvenlik Komutanlığında eşidi) kıt'a, karargah ve askeri kurumlar ile Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı teşkilatında kurulur. Sahil Güvenlik Komutanının, Jandarma Genel Komutanının, kuvvet komutanlarının ve Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarının göstereceği lüzum üzerine veya doğrudan doğruya Genelkurmay Başkanlığınca, diğer komutanlıklar, karargahlar veya askeri kurum amirlikleri teşkilatında da disiplin mahkemesi kurulabilir.
Aynı garnizonda; birden fazla disiplin mahkemesi kurulması gereken kıt'a komutanlığı, karargah ve askeri kurum amirlikleri bulunursa, Genelkurmay Başkanlığınca yeteri kadar disiplin mahkemesi kurulması ile yetinilebilir.
DİSİPLİN MAHKEMESİNİN BAŞKAN VE ÜYELERİ :
Madde 2 - Disiplin mahkemesi, biri başkan ikisi üye olmak üzere üç subaydan kurulur. Astsubay, erbaş ve erlerin yargılanmalarında, üyelerden biri astsubaylardan seçilir.
BAŞKAN ÜYE VE YEDEKLERİN SEÇİMİ :
Madde 3 - Başkan ve üyeler ile yedekleri, nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri tarafından her yılın Aralık ayında bu mahkemenin yetkisine giren birliklerdeki subay ve astsubaylar arasından kıtaya veya askeri kuruma katılış sırasına göre ve değiştirilmemek üzere bir yıl için seçilirler. Bu sıra ancak zorunlu hizmet sebepleriyle değiştirilebilir.
Başkan ve üyeleri ile yedeklerin görevlerini yapmalarına sürekli engeller çıktığında yerlerine başkaları seçilebilir.
BAŞKAN VE ÜYELERİN NİTELİKLERİ :
Madde 4 - Başkan ve üyelerin en az bir yıl kıta veya askeri kurumlarda hizmet görmüş olmaları, taksirli suçlar dışında bir cürüm ile hükümlü bulunmamaları sanığın astı olmamaları ve başkanın en az yüzbaşı rütbesinde bulunması şarttır.
Başkan ve üyeler yargılama süresi içinde sanığın ve birbirlerinin en yakın amiri olamazlar.
KANUNDA YAZILI NİTELİKTE BAŞKAN VE ÜYE BULUNAMAMASI:
Madde 5 - Nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri, bu mahkemenin yetkisine giren birliklerde kanunda yazılı nitelikte başkan ve üye yoksa veya mevcut olanların görevlerini yapmalarına kanuni engeller bulunursa uygun nitelikte başkan ve üyelerin seçimi için en yakın kıta komutanı veya askeri kurum amirine başvurur.
DİSİPLİN SUBAYI VE NİTELİĞİ:
Madde 6 -
(Değişik fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./2. md.)
Teşkilatında disiplin mahkemesi kurulan komutanlıklar veya askeri kurum amirlikleri ile Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığında; yardımcılığı kaldırılan askeri hakim sınıfına mensup subaylar arasından atanmış bir disiplin subayı bulunur. Askeri hakim sınıfına mensup disiplin subayları, komutanlık ve askeri kurum amirliklerinin aynı zamanda hukuk müşaviridirler.
Refaketinde adli müşavir bulunan kıta komutanlığı ve askeri kurum amirliği nezdindi kurulan disiplin mahkemelerinde, disiplin subaylığı görevi bu adli müşavir veya yardımcıları tarafından yapılır.
(Değişik ilk cümle: 12/06/2003 - 4895 S.K./2. md.)
Askeri hakim sınıfına mensup subaylar arasından atanmış olan disiplin subayının veya bu görevi yapan adli müşavir veya yardımcısının bulunmaması yahut görevini yapmasını engelleyici sebeplerin var olması halinde disiplin subaylığı görevini diğer bir sınıf subayı yapabilir. Bu hallerde disiplin subayı, nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri ile Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarı tarafından kıtada an az bir yıl hizmet görmüş olan ve taksirli suçlar dışında bir cürüm ile hükümlü bulunmıyan teğmen ile binbaşı rütbesindeki subaylar arasından seçilir.
(Değişik fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./2. md.)
Disiplin subaylıklarında ve disiplin mahkemelerinde tutanak katipliği yapmak üzere yeteri kadar asker kişi kullanılır. Kolordu ve daha büyük (Deniz ve Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel ve Sahil Güvenlik Komutanlığında eşidi) kıt'a, karargah ve askeri kurumlar ile Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı teşkilatında kurulan disiplin subaylıklarında birer yazı işleri müdürü görev yapar.
GÖREV VE YETKİ
GÖREV:
Madde 7 - Disiplin mahkemeleri asker kişilerin bu kanunda yazılı disiplin suçlarına ait davalara bakar. Şu kadar ki, bu kanunda yazılı disiplin suçlarından dolayı disiplin amiri, özel kanunlarda kendisine tanınan yetki içinde, oda veya göz hapsi verebileceği gibi disiplin mahkemesine de yollıyabilir.
KURULUŞ YÖNÜNDEN YETKİ:
Madde 8 - Disiplin mahkemelerinin yetkisi, nezdinde kuruldukları komutanlığın, askeri kurum amirliğinin veya Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığının kadro ve kuruluşu ile sınırlıdır.
Disiplin mahkemelerinin bu yetkileri
Sahil Güvenlik Komutanının,
Jandarma Genel Komutanının, Kuvvet Komutanlarının veya Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarının göstereceği lüzum üzerine veya doğrudan doğruya Genelkurmay Başkanlığınca genişletilebilir veya daraltılabilir.
RÜTBE YÖNÜNDEN YETKİ:
Madde 9 -
(Değişik fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./3. md.)
Tugay veya eşidi komutanlıkları veya askeri kurum amirlikleri teşkilatındaki disiplin mahkemeleri erden yüzbaşıya kadar (yüzbaşı dahil) askerler ile diğer asker kişileri,
Tümen ve eşidi komutanlıkları veya askeri kurum amirlikleri nezdindeki disiplin mahkemeleri erden yarbaya kadar (yarbay dahil) askerler ile diğer asker kişileri,
Kolordu ve eşidi komutanlıkları veya askeri kurum amirlikleri ile ordu komutanlıkları,
Sahil Güvenlik Komutanlığı,
Jandarma Genel Komutanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları, Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı nezdindeki disiplin mahkemeleri erden albaya kadar (albay dahil) askerler ile diğer asker kişileri,
Genelkurmay Başkanlığı nezdindeki disiplin mahkemesi erden general ve amirale kadar (general ve amiraller dahil) askerler ile diğer asker kişileri yargılamaya yetkilidir.
Nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amirinin rütbe bakımından aynı mahkemenin yetkisine dahil bulunması halinde bu komutan veya askeri kurum amiri bir üst komutanlık veya askeri kurum amiri nezdinde kurulan disiplin mahkemesinde yargılanır.
AYRI DİSİPLİN MAHKEMELERİNE TABİ KİŞİLERİN BİRLİKTE İŞLEDİKLERİ SUÇLARDA YETKİ:
Madde 10 - Bir disiplin suçu başka başka disiplin mahkemelerine tabi asker kişiler tarafından birlikte işlenirse en yüksek rütbelisinin tabi olduğu disiplin mahkemesi hepsi hakkında davaya bakmaya yetkilidir.
Bir disiplin suçu başka başka disiplin mahkemesine tabi eşit rütbeli asker kişiler veya rütbesiz asker kişiler tarafından birlikte işlenmiş olursa garnizon komutanı hepsi hakkında soruşturma yapacak nezdinde disiplin mahkemesi bulunan kıta komutanı veya askeri kurum amirini tayin eder. Birlikte suç işleyen asker kişiler ayrı ayrı garnizonlardaki kıta komutanlığına veya askeri kurum amirliğine tabi iseler bu halde yetkili merci, adli yönden bağlı oldukları müşterek üst komutan veya askeri kurum amiri tarafından tayin edilir.
Bu konulardaki yetki uyuşmazlıkları Genelkurmay Başkanlığı tarafından kesin olarak çözümlenir.
YARGILAMAYI GEREKTİREN İLGİNİN KESİLMESİ VE RÜTBE YÜKSELMESİ HALİNDE YETKİ:
Madde 11 - Disiplin mahkemelerinin görev ve yetkileri bu mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi ile kalkmaz. Ancak sanık rütbe yükselmesi dolayısiyle tabi bulunduğu disiplin mahkemesinin yetkisi dışına çıkmış olursa yargılama yetkisi adli yönden üst komutan veya askeri kurum amiri nezdindeki disiplin mahkemesine geçer.
HÜKÜM VEYA YETKİ UYUŞMAZLIKLARI:
Madde 12 - Disiplin mahkemeleri arasında çıkacak hüküm veya yetki uyuşmazlıklarını adli yönden müşterek üst komutanlık veya askeri kurum amirliği nezdindeki disiplin mahkemesi çözümler.
Müşterek üst komutanlık veya askeri kurum amirliği bulunmadığı takdirde bu konulardaki uyuşmazlıklar Genelkurmay Başkanlığı nezdindeki disiplin mahkemesi tarafından çözümlenir.
İSTİRDAT VE TAZMİNATA HÜKÜM YETKİSİ:
Madde 13 -
(Değişik fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./4. md.
) Bu Kanunun 52 nci maddesinde yazılı disiplin suçlarından doğan ve ikiyüzellimilyon lirayı geçmeyen istirdat ve maddi tazminat davalarına da disiplin mahkemelerinde bakılır.
Nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amirleri Hazineye ait zararları tesbit ve iddianameye yazarak kovuşturmakla görevlidirler.
Disiplin mahkemelerinde davanın görülmesine imkan kalmıyan hallerde kamu alacakları özel kanununa göre kovuşturulur.
SORUŞTURMA
DİSİPLİN SUÇLARININ İHBAR VE SORUŞTURMASI:
Madde 14 - Maiyetinden birinin bir disiplin suçu işlediğini öğrenen her amir yetkisi dahilindeki oda veya göz hapsi cezalariyle cezalandırılmasını uygun görmediği takdirde suçluluk sebeplerini ve suç delillerini kapsıyan bir vaka raporu düzenleyip bunu silsile yolu ile nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amirine en geç üç gün içinde gönderir.
Nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri herhangi bir suretle bir disiplin suçunun işlendiğini öğrendiğinde doğrudan doğruya disiplin cezası vermeye yetkili olur ve buna dayanarak oda veya göz hapsi cezasiyle cezalandırılmasını uygun görmez ise dava açılmasının gerekip gerekmediğine karar vermek üzere derhal disiplin hazırlık soruşturması yapılmasını emreder.
Aksi halde birinci fıkraya göre işlem yapılmak üzere keyfiyeti disiplin cezası vermeye yetkili en yakın disiplin amirine bildirir ve varsa evrakı gönderir.
Disiplin hazırlık soruşturması disiplin subayı tarafından en kısa zamanda yapılır. İhbarı yapan amir tarafından yapılan soruşturma yeter görülürse bu, disiplin hazırlık soruşturması yerine geçer.
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/2 md.)
Seferberlik ve savaş halinde yapılacak hazırlık soruşturması, sanığın askerliğinin bitimine veya seferberliğin sona ermesine veya barışa kadar tatil edilebilir.
DİSİPLİN SORUŞTURMASI SONUNDA YAPILACAK İŞLEM:
Madde 15 - Disiplin hazırlık soruşturması sonunda nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri tarafından aşağıdaki işlem yapılır:
A) Eylem adliye mahkemelerinin veya askeri mahkemelerin görevine giren bir suç ise, evrak görevli mercie gönderilir.
B) Eylem bu kanunda yazılı bir disiplin suçu olmayıp, disiplin tecavüzü ise özel kanun hükümleri uygulanır.
C) Dava açılmasını gerektirir yeter sebepler bulunmazsa kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir. Bu karar evvelce sorguya çekilmiş sanığa da tebliğ edilir.
D) Dava açılmasını gerektirir yeter sebepler varsa bir iddianame ile disiplin mahkemesinde dava açılır.
(Ek fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./5. md.)
Subay ve astsubay dışındaki asker kişiler hakkında açılan disiplin hazırlık soruşturması sonunda, birinci fıkrada belirtilen işlemler ile ilgili olarak, askeri hakim sınıfına mensup disiplin subaylarına yazılı yetki verilebilir.
İDDİANAMEYE NELERİN YAZILACAĞI:
Madde 16 - İddianameye sanığın kimliği, disiplin Suçu teşkil eden eylemin neden ibaret bulunduğu ve delilleri, uygulanması istenilen kanun Maddesi, varsa Hazine zararı ve duruşmanın yer ve zamanı yazılır.
İddianame asker kişi olan sanığa en yakın amiri aracılığı ile tebliğ olunur. Bu hususta düzenlenecek belgede tebliğ ile sanığın imzaları ve tebliğ tarihi gösterilir. Diğer kişiler hakkında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Tebliğ tarihi üzerinden iki gün geçmedikçe duruşma yapılamaz. Sanığın uygun görmesi ile bu süreden vazgeçilebilir.
DİSİPLİN MAHKEMESİNİN TOPLANMASI:
Madde 17 - Disiplin mahkemesi, iddianamenin sanığa tebliğinden sonra, nezdinde kurulduğu komutanın veya askeri kurum amirinin emriyle toplanır.
(Ek fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./6. md.)
Subay ve astsubaylar dışındaki asker kişilerin davalarında, disiplin mahkemesini toplama yetkisi, askeri hakim sınıfından olan disiplin subaylarına yazılı olarak verilebilir.
SANIK VE TANIKLARIN ÇAĞRILMASI:
Madde 18 - Asker kişi olan sanık ve tanıklar emirle, diğerleri davetiye ile çağrılır. Bu davetiyeye, gelmezlerse zorla getirilecekleri de yazılır.
DURUŞMA
DURUŞMA USULÜ:
Madde 19 - Duruşma hükme katılacakların huzuru ile ara vermeksizin yapılır. Disiplin subayı ile tutanak katibinin bulunmaları şarttır. Zorunlu sebeplerle duruşma tehir ve talik edilebilir.
Sanık duruşmanın devamı süresince hazır bulundurulur. Duruşmaya özürsüz gelmiyen veya gelip de savuşan veya duruşmada bulunmak istemeyen sanığın yokluğunda duruşmaya devam edilip hüküm verilebilir.
DURUŞMA YÖNETİMİ:
Madde 20 - Duruşmanın yönetim ve disiplini başkana aittir. Duruşmanın disiplinini bozan her kişiyi başkan mahkeme salonundan çıkartır.
DURUŞMANIN AÇIKLIĞI:
Madde 21 - Disiplin mahkemelerinde duruşma açık olur. Genel ahlakın veya kamu güvenliğinin korunması amaciyle duruşmanın tamamının veya bir kısmının kapalı yapılmasına mahkemece karar verilebilir. Kapalı yapılan yargılamanın yayımlanması yasaktır. Buna uymıyanlar hakkında Basın Kanunu hükümleri uygulanır.
Sanığın astı olanlar duruşmada bulunamazlar.
DURUŞMAYA NASIL BAŞLANACAĞI:
Madde 22 - Duruşmaya sanık, tanık ve bilirkişilerin yoklaması ile başlanır. Daha sonra sanığa başkan ve üyelerin davaya bakmalarına engel halleri hakkında, bir istemi bulunup bulunmadığı sorulur. Başkan tanıkları duruşma salonundan dışarıya çıkarır. Sanığın kimliği tesbit edildikten sonra iddianame disiplin subayı tarafından okunur.
BAŞKAN VE ÜYELERİN DAVAYA BAKAMAMASI VE REDDİ:
Madde 23 - I - Disiplin mahkemelerinin başkan ve üyeleri aşağıdaki hallerde bu görevi yapamazlar veya aynı sebeplerle reddedilebilirler:
A) Suçtan kendisi zarar görmüş ise,
B) Sanık ve mağdur ile aralarında evlilik veya veraset ilişkisi bulunmuş veya bulunuyorsa,
C) Sanık veya suçtan zarar görenle aralarında kan veya sıhri usul ve füru hısımlığı yahut evlat edinme ilişiği veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya evlilik kalmasa bile ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) sıhri civar hısımlığı varsa,
D) Aynı davada nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri sıfatı ile işlem veya disiplin subaylığı yahut sanık müdafiliği görevlerini yapmış ise,
E) Aynı davada tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş ise,
F) Tarafsızlığını şüpheye düşürecek haller mevcutsa;
II-
(Değişik fıkra: 22/02/2006-5460 S.K./3.mad)
Hükme katılan disiplin mahkemesi başkan ve üyesi, aleyhine kanun yoluna gidilen disiplin mahkemesi hükmünün, üst disiplin mahkemesindeki incelenmesine katılamaz.
SANIĞIN SORGUSU VE DELİLLERİN TOPLANMASI:
Madde 24 - İddianamenin okunmasından sonra sanık olay hakkında sorguya çekilir, varsa tanıklar dinlenir ve diğer deliller toplanır.
Disiplin mahkemesi istem üzerine veya kendiliğinden tanık dinlenmesine veya başka delillerin toplanmasına karar verebilir.
Delillerin toplanmasından sonra disiplin subayından esas hakkındaki istemi sorulur. Sanık savunmasını yapar. Son söz sanığındır.
MÜDAFİ TUTULMASI:
Madde 25 - Sanık soruşturmanın her safhasında bir müdafi tutabileceği gibi müdafii yoksa disiplin mahkemesince de müdafi tutulabilir.
Sanık kendisine bir müdafi tutacağını beyan ve bundan dolayı mehil verilmesini talep ettiği takdirde mahkemece münasip bir mehil verilir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Madde 26 - Disiplin mahkemesi toplanan delilleri duruşmada edineceği kanaata göre değerlendirir.
DURUŞMANIN BİTMESİ VE HÜKÜM :
Madde 27 - Duruşma hükmün tefhimi ile biter:
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/3. md.)
Seferberlik ve savaş halinde komutan veya askeri kurum amirinin istemi üzerine disiplin mahkemesince, sanığın askerliğinin bitimine veya seferberliğin sona ermesine veya barışa kadar duruşmanın tatiline karar verilir.
Hüküm, sanığın beraetine veya hükümlülüğüne veya davanın düşmesine yahut disiplin mahkemesinin görevsizliğine veya yetkisizliğine dair olur.
Hükümlülük halinde, disiplin mahkemesince cezanın derhal yerine getirilmesine karar verilebilir.
OYLARIN TOPLANMASI:
Madde 28 - Disiplin mahkemelerinde hüküm ve kararlar oy birliği veya oyçokluğu ile verilir. Oylar dağılırsa sanığın en çok aleyhinde olan oy, çokluk elde edilinceye kadar kendisine daha yakın olan oya tabi olur.
Oy, küçük rütbeden başlayıp rütbe ve kıdem sırası ile verilir.
HÜKMÜN GEREKÇESİ:
Madde 29 - I - Sanık mahkum olursa hükmün gerekçesinde:
A) Mahkemece disiplin suçunun kanuni unsurları olarak sabit ve muhakkak sayılan vakıalar.
B) Duruşma sırasında kanunda yazılı olup cezanın kaldırılmasını veya azaltılmasını yahut çoğaltılmasını gerektiren hallerin varlığı ileri sürülmüş ise bunların sabit sayılıp sayılmadığı.
C) Uygulanan ceza Maddesi ve ceza miktarının tayinine mahkemeyi sevk eden haller.
Gösterilir.
II - Sanık beraet ederse hükmün gerekçesinde, sanığın isnat olunan eylemi işlediğinin sabit olmamasından mı yoksa işlenen eylemin bu kanuna göre suç sayılmamasından mı beraata hükmedildiği gösterilir.
İTİRAZA HAKKI OLANLAR:
Madde 30 - Nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri veya sanık itiraz hakkına sahiptirler.
(Ek fıkra: 22/02/2006-5460 S.K./4.mad)
Subay ve astsubay dışındaki asker kişiler hakkında disiplin mahkemeleri tarafından verilen hükümler ile ilgili olarak, teşkilâtında disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askerî kurum amiri tarafından askerî hâkim sınıfına mensup disiplin subaylarına itiraz hakkını kullanabilmeleri için yazılı yetki verilebilir.
İTİRAZ SÜRESİ VE İNCELEME MERCİİ:
Madde 31 - Disiplin mahkemelerinden verilen hükümlere karşı tefhim veya tebliğinden itibaren üç gün içinde bir üst disiplin mahkemesinde itiraz edilebilir.
Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı ile Genelkurmay Başkanlığı nezdinde kurulan disiplin mahkemelerinin hükümlerine karşı yapılan itirazı, itiraz edilen hükme katılmıyan ve onlardan daha kıdemli olan başkan ve üyelerden kurulu yeni bir kurul inceler. Buna rağmen uygun nitelikte başkan ve üye bulunmazsa, en yüksek komuta makamından itibaren sıra ile aşağı derecelerdeki komuta mevkilerinde bulunan subaylar başkan ve üye olarak görevlendirilirler.
İTİRAZIN NEREYE YAPILACAĞI, ŞEKLİ VE SEBEPLERİ:
Madde 32 - İtiraz, hükmü veren disiplin mahkemesinin nezdinde kurulduğu komutana veya askeri kurum amirine yapılır.
İtiraz sebepleri yazılı olarak verilebileceği gibi sanığın en yakın amirine yapılacak beyan üzerine düzenlenecek bir tutanak şeklinde de olabilir.
İtiraz, kural olarak hükmün kanuna aykırılığı sebebine dayanır.
Hukuki bir kuralın uygulanmaması yahut yanlış uygulanması kanuna aykırılıktır.
Aşağıdaki hallerde kanuna mutlak aykırılık var sayılır:
A) Disiplin mahkemesinin kanun dairesinde kurulmamış olması,
B) Başkan ve üyelik niteliklerini haiz olmıyan bir başkan veya üyenin hükme katılması,
C) Makbul bir şüpheden dolayı hakkında ret istemi olup da bu istem kabul edildiği halde başkan veya üyenin hükme katılması, veyahut bu istemin kanuna aykırı olarak reddolunması suretiyle başkan ve üyenin hükme katılmış olması,
D) Disiplin mahkemesinin kanuna aykırı olarak davaya bakmıya kendisini görevli veya rütbe yönünden yetkili görmesi,
E) Disiplin subayının veya kanunen bulunması gerekli diğer bir kişinin yokluğunda duruşma yapılması,
F) Sözlü duruşma sonucu olarak verilen hükümde duruşmanın açıklığı kuralına uyulmamış olması,
G) Hükmün gerekçesiz bulunması,
H) Hüküm için önemli olan noktalarda mahkeme kararı ile savunma hakkının kısıtlanmış olması,
İTİRAZ HALİNDE YERİNE GETİRMENİN GERİ BIRAKILMASI:
Madde 33 - İtiraz, aleyhine itiraz olunan hükmün yerine getirilmesini geri bıraktırır. Ancak disiplin mahkemesince cezanın derhal yerine getirilmesine karar verilmişse bu hüküm uygulanmaz.
İTİRAZIN İNCELENMESİ:
Madde 34 - İtiraz üzerine üst disiplin mahkemesi disiplin subayı en geç üç gün içinde gerekli incelemeyi yapar ve mütalaası ile birlikte dosyayı mahkemeye verir. Mahkeme en geç üç gün içinde dosyayı inceliyerek kararını verir.
Üst disiplin mahkemesi gerekli gördüğü soruşturmanın yapılmasını isteyebilir veya soruşturmayı kendisi yapabilir. Bu halde soruşturma için geçecek süre üç günlük süreye dahil değildir.
İTİRAZI İNCELEME MERCİİNİN KARARLARI:
Madde 35 - Üst disiplin mahkemesi itirazı yerinde görürse davanın esasına hükmeder. Aksi halde itirazı reddeder. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
GÖZETİM VE TEFTİŞ:
Madde 36 - Disiplin mahkemeleri ile disiplin subaylıklarının ve disiplin ceza ve tutuk evlerinin idari işlerinin gözetimi, silsile yolu ile komutanlıklarca veya askeri kurum amirliklerince teftişi, Milli Savunma Bakanlığı Askeri Adalet müfettişlerince genel hükümlere göre yapılır.
Bu gözetim ve teftiş görevine dayanılarak yargı işlerine karışılamaz.
HÜKÜMLERİN KESİNLEŞMESİ VE YERİNE GETİRİLMESİ
HÜKMÜN KESİNLEŞMESİ :
Madde 37 -
(Değişik madde: 12/06/2003 - 4895 S.K./7. md.)
Disiplin mahkemelerince verilen hükümlerden süresi içinde itiraz olunmayan veya itiraz olunup da üst disiplin mahkemesince hakkındaki itiraz sonuçlanan hükümler kesinleşir. Bu hükümlerin yerine getirilmesi lüzumu, disiplin mahkemesi başkanı tarafından hüküm altına alınır ve imza edilir.
CEZALARIN YERİNE GETİRİLMESİ:
Madde 38 - Disiplin mahkemelerince verilen ve kesinleşen oda veya göz hapsi cezaları:
A)
(Değişik bend: 12/06/2003 - 4895 S.K./8. md.)
Subaylar, astsubaylar, sivil personel, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında:
I. Göz hapsi cezalarında:
a) Resmi daire, kışla, eğitim alanları ile sair yerlerdeki hizmetlerine devam ederler.
b) Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. Kışlada veya resmi odalarda kalırlar.
c) Hizmete ilişkin olanlar dışında hiçbir ziyaret kabul edemezler.
II. Oda hapsi cezalarında:
a) Mümkün olduğu takdirde, cezayı tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler.
b) Emir veremezler.
c) Genel hizmet yapamazlar.
B) Askeri öğrenciler hakkında:
a) Oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler.
b) Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
C) Erbaş ve erler hakkında:
a) Oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler.
b) Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
c) Erbaşlar genel hizmet yapamazlar. Erler ağır askeri hizmetlerde kullanılabilirler.
D)
(Mülga bend: 12/06/2003 - 4895 S.K./8. md.)
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/4 md.)
Seferberlik ve savaş halinde teşkilatında disiplin mahkemesi kurulan komutan veya askeri kurum amiri, disiplin mahkemesince verilen cezanın yerine getirilmesini, hükümlünün askerliğinin bitimine veya seferberliğin sona ermesine veya barışa kadar geri bırakabilir.
MALİ HÜKÜMLERİN YERİNE GETİRİLMESİ:
Madde 39 -
(Değişik madde: 27/04/1989 - 3554/5 md.)
Disiplin mahkemelerinin istirdat ve tazminata dair verdikleri hükümler maliye dairelerine bildirilerek bu dairelerce 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yerine getirilir.
YAZILI EMİR:
Madde 40 - Disiplin mahkemeleri tarafından verilip kesinleşmiş bulunan hükümlerde kanuna aykırılık bulunduğunu öğrenen Genelkurmay Başkanı, Askeri Yargıtaya başvurması için Askeri Yargıtay Başsavcısına yazılı emir verilmesi hususunda Milli Savunma Bakanından istemde bulunur.
Bu istem üzerine veya ayrıca Milli Savunma Bakanı disiplin mahkemelerince verilip kesinleşmiş bulunan hükümlerde kanuna aykırılık bulunduğunu öğrenirse, Askeri Yargıtaya başvurması için Askeri Yargıtay Başsavcısına yazılı emir
verebilir
.
Bu hususta yazılı emir ile ilgili Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunundaki hükümler uygulanır. Şu kadar ki, Askeri Yargıtay işin disiplin mahkemesinin görevini aştığı sonucuna varırsa hükmü bozarak dava dosyasının yetkili ve görevli mercie gönderilmesine karar verir. Bu halde yeniden yapılacak inceleme ve kovuşturma sonucuna göre gereken karar verilir. Disiplin mahkemesi tarafından verilen ve yerine getirilen cezalar yeniden verilecek cezadan indirilir.
İKİNCİ KISIM : DİSİPLİN SUÇLARI VE CEZALARI
DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI:
Madde 41 - Disiplin suçları, bu kanunun oda hapsi veya, göz hapsi ile cezalandırdığı eylemlerdir. Bu kanuna göre verilecek oda veya göz hapsi cezaları üç günden iki aya kadardır. Erbaşlar hakkında asli ceza ile birlikte rütbenin geri alınması cezası da verilebilir.
(Değişik fıkra: 12/06/2003 - 4895 S.K./9. md.)
Uzman jandarmalar ve uzman erbaşlar hakkında, rütbenin geri alınması hususunda, özel kanunlarının hükümleri uygulanır.
Disiplin mahkemesi, bu kanunu uygularken, Maddede yazılı cezanın aşağı ve yukarı hadleri arasında cezayı serbestçe takdir eder.
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/6 md.)
Seferberlik ve savaş halinde verilecek cezalar üçte birden az olmamak üzere bir katına kadar arttırılır. Ancak, tertip olunan ceza Kanunda gösterilen cezanın azami haddini geçemez.
CEZALARIN TOPLANMASI:
Madde 42 - Cezaların toplanması halinde, aynı çeşit cezalar toplanarak, başka çeşit cezalar ayrı ayrı çektirilir.
DİSİPLİN SUÇLARINDA ZAMANAŞIMI:
Madde 43 - Disiplin suçlarına ait davalarla, suç tarihinden itibaren beş ay içinde disiplin mahkemelerince hüküm verilmemiş olursa dava zamanaşımına uğrar.
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/7 md.)
14 ve 27 nci Maddeler gereğince soruşturmanın veya duruşmanın tatiline karar verilmesi halinde, tatil süresi içinde zaman aşımı işlemez.
ODA VE GÖZ HAPSİNDE CEZA ZAMANAŞIMI:
Madde 44 - Oda ve göz hapsi cezaları kesinleştikleri tarihten itibaren bir yıl içinde zamanaşımına uğrar.
(Ek fıkra: 27/04/1989 - 3554/8 md.)
38 inci Madde gereğince cezanın yerine getirilmesinin geri bırakılması halinde, geri bırakma süresi içinde zamanaşımı işlemez.
DİSİPLİN MAHKEMELERİNDEN VERİLEN CEZALAR VE ERTELEME:
Madde 45 - Bu kanunun 52,53,54,55,56,58,59,60 ve 61 inci Maddeleri gereğince verilenler dışında disiplin mahkemelerinden verilen cezalar ertelenemez.
ODA VE GÖZ HAPSİNİN KİMLERE VERİLECEĞİ:
Madde 46
- (Değişik madde: 12/06/2003 - 4895 S.K./10 md.)
Oda hapsi bütün asker kişilere; göz hapsi ise subaylara, astsubaylara, sivil personele, uzman jandarmalara ve uzman erbaşlara verilir.
AMİR VE ÜSTE SAYGISIZLIK:
Madde 47 - Hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire ve üste zorunlu olduğu Saygıyı göstermiyen veya uyarmayı saygı duruşu ile kabul edip dinlemiyenler, bir aya kadar oda veya göz hapsi ile cezalandırılırlar.
İTAATSİZLİK EDENLER:
Madde 48 - Kast veya ihmal ile hizmete ait emri tam yapmamak, değiştirmek veya sınırını aşmak suretiyle itaatsizlik edenlere on günden iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası verilir.
BİLEREK DOĞRU SÖYLEMİYENLER:
Madde 49 - Hizmete ait işlerde amirin sorusuna karşı bilerek doğru söylemiyenler bu eylemlerinden hizmet aksamamış ise bir aya kadar oda veya göz hapsi ile cezalandırılırlar.
KISA SÜRELİ KAÇMA VE İZİN SÜRESİNİ GEÇİRME:
Madde 50 -
(Değişik madde: 12/06/2003 - 4895 S.K./11. md.)
Kıt'asından veya görev yerinden kaçanlardan altı gün içinde kendiliğinden gelenler on günden bir aya kadar oda hapsi cezası ile cezalandırılır. Bu eylem görevli iken işlenmiş veya silah, mühimmat, donatım veya bir askeri taşıma aracı birlikte götürülmüş yahut mükerrer olarak işlenmiş ise yirmi günden iki aya kadar oda hapsi cezası verilir.
İzin süresini özürsüz altı güne kadar geçirenler yedi günden bir aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılır. Bu eylem mükerrer olarak işlenmiş ise yirmi günden iki aya kadar oda hapsi veya göz hapsi cezası verilir.
KAÇMAYA KALKIŞANLARI HABER VERMİYENLER:
Madde 51 - Bir kaçmaya kalkışmayı doğru olarak haber alıp da kaçmanın önü alınabilecek bir zamanda bunu amirine haber vermiyenler kaçma olmuş ise yedi günden iki aya kadar oda hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
HİZMETE MAHSUS EŞYANIN HARABOLMASINA SEBEBİYET VERENLER VEYA KAYBEDENLER
Madde 52 -
(Değişik madde: 12/06/2003 - 4895 S.K./12. md.)
Hizmete mahsus ve değeri ikiyüzellimilyon lirayı geçmeyen eşyayı özürsüz kaybedenler veya harap olmasına sebebiyet verenler, eşyanın değeri de göz önünde bulundurularak iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılır.
ASTINA HİZMETLE İLGİLİ OLMIYAN EMİR VERENLERLE HEDİYE İSTİYEN VEYA BORÇ ALANLAR:
Madde 53 - Astlarına hizmetle ilgisi olmıyan emir verenler, astlarından hediye istiyenler veya borç alanlar on günden iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
ASTLARINI GÖZETİM GÖREVİNDE İHMAL VE KUSURU OLANLAR:
Madde 54 - Astlarını gözetim görevinde ihmal ve kusuru olanlar veya astlarının suçlarını haber vermiyenler, onbeş güne kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar,
ASTINA SÖVEN, HAKARET EDEN VE KÖTÜ DAVRANANLAR:
Madde 55 - Astına sövenler, hakaret edenler veya askeri usul ve kurallar ve nizamlar dışında kötü davrananlar iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
NÖBET TALİMATINA AYKIRI HAREKET EDENLER:
Madde 56 - Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliğinde belirtilen nöbet görevlerini yaparken nöbet yerini terk edenler ve başka surette nöbet talimatına aykırı hareket edenler bu eylemlerinden dolayı hizmet aksamamış veya maddi bir zarar doğmamışsa iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
HOŞNUTSUZLUK YARATANLAR:
Madde 57 - Arkadaşları arasında söz veya fiilleri ile hoşnutsuzluk yaratanlar bir aya kadar oda veya göz hapsi ile cezalandırılırlar.
SARHOŞLUK VE YASAK EDİLEN YERLERE GİRMEK:
Madde 58 - Resmi üniforma ile genelevlere, kumarhanelere, meyhanelere, barlara ve girilmesi garnizon komutanlıklarınca yasaklı başka yerlere girenler veya sarhoşluğu gizlenmiyecek derecede olanlar yedi günden bir aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
Sarhoşluk eylemi görev sırasında işlenmiş ise verilecek ceza onbeş günden iki aya kadar oda veya göz hapsidir.
KUMAR OYNIYANLAR:
Madde 59 - Kumar oynıyanlar, bir aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
MESLEK KURULUŞLARINA, İZİN VERİLMEYEN DERNEKLERE,SPOR KULÜPLERİNİN FAAL ÜYELİKLERİNE GİRENLER:
Madde 60 -
(Değişik madde: 23/06/1983 - 2861/3 md.)
Meslek kuruluşlarına, Milli Savunma Bakanlığınca yayımlanan listede adı bulunmayan derneklere veya spor kulüplerinin faal üyeliklerine girenler on günden iki aya kadar oda veya göz hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
YASAK EDİLEN KİTAP VE SAİREYİ OKUYAN VEYA BULUNDURANLAR:
Madde 61 - Askeri öğrenci, er ve erbaşlar tarafından okunması veya bulundurulması Genelkurmay Başkanlığınca yasak edildiği bildirilen kitapları, dergileri ve her türlü yazıları okuyan veya bulunduranlar onbeş güne kadar oda hapsi cezası ile cezalandırılırlar.
DİSİPLİN CEZALARININ ETKİSİ:
Madde 62 - Yedek subay, (uzatmalılar ve uzman erbaşlar hariç) erbaş ve erler hakkında disiplin mahkemeleri tarafından verilen ve yerine getirilen oda hapsi cezaları askerlik hizmeti sürelerinden indirilir ve bu kişiler o kadar süre geç terhis edilir.
Muvazzaf subay (...) ve astsubaylar, sivil personel ile uzatmalılar ve uzman erbaşlar hakkında verilen ve yerine getirilen oda ve göz hapsi cezaları bunların yükselmelerinde nazara alınmak üzere sicillerine işlenir.
SON HÜKÜMLER
ASKERİ CEZA KANUNU, ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ KANUNU, TÜRK CEZA KANUNU İLE CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUNUN UYGULANMASI:
Madde 63 - Bu kanunda aksine hüküm bulunmıyan hallerde Askeri Ceza Kanunu ile Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu hükümleri disiplin mahkemelerinde de uygulanır.
(Ek fıkra: 31/03/2005-5329 S.K./2.mad; Değişik fıkra: 01/03/2008 - 5739 S.K./2. md.)
Bu Kanunda açıkça belirtilmediği sürece, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Birinci Kitap Üçüncü Kısım Birinci Bölüm hükümleri ve zamanaşımı süresine ilişkin hükümleri, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümleri ile 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun hükümleri, disiplin suç ve cezaları hakkında uygulanmaz.
UYGULANMIYACAK KANUN HÜKÜMLERİ:
Madde 64 - Askeri Ceza Kanununun bu kanunun cezalandırdığı suçlara ait hükümleri ve diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri disiplin mahkemelerinin kurulup fiilen göreve başladıkları tarihte yürürlükten kalkar.
GEÇİCİ MADDELER
Geçici Madde 1 - Bu kanuna göre kurulacak disiplin mahkemeleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten başlıyarak en geç üç ay içinde kurulur.
Bu mahkemelerin hangi tarihte fiilen göreve başlıyacakları Genelkurmay Başkanlığınca tesbit olunur.
Geçici Madde 2 - Disiplin mahkemelerinin kurulup fiilen göreve başladıkları tarihte askeri savcılıklarla askeri mahkemelerde bulunan ve henüz neticelendirilmemiş olan soruşturma ve dava dosyalarından disiplin mahkemelerinin görevi içine giren suçlara aid olanlar, görevsizlik karariyle, nezdinde disiplin mahkemesi kurulan yetkili kıta komutanı veya askeri kurum amirine gönderilir.
Duruşma safhasında olan dosyalar için yeniden iddianame düzenlenmeden dava dosyası görevli disiplin mahkemesine verilir.
KANUNUN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞİ:
Madde 65 - Bu kanunun kuruluşa ait hükümleri yayımı tarihinde, diğer hükümleri ise disiplin mahkemelerinin kurulup fiilen göreve başladıkları tarihte yürürlüğe girer.
Madde 66 - Bu kanunu Milli Savunma Bakanı yürütür.
|